Siena

Siena: een inleiding

Prachtige natuur, een aangenaam klimaat, het heerlijke buitenleven en voortreffelijk eten. In de provincie Siena vindt u al deze ingrediënten van 'La Dolce Vita'.

Natuur, rust en lekker eten
Urenlang rijden door het golvende heuvellandschap, langs wijngaarden, meren en kusten, genietend van de prachtige natuur. Een lang stuk fietsen op de mountainbike langs een van de vele fietsroutes. Of even niets doen en lekker luieren tijdens een romantisch weekend onder het genot van een Italiaanse maaltijd en een wijntje. Iedere bezoeker vindt in de provincie Siena iets naar zijn smaak, in een streek die bol staat van de prachtige landschappen en culinaire hoogstandjes. Denk alleen al aan die heerlijke pasta' s, de wijn of het Italiaanse ijs.
 

Kunst en cultuur
De grootste rijkdom van de provincie Siena is echter het enorme artistieke en culturele erfgoed, bestaande uit vele kunstschatten en grootheden die de streek heeft voortgebracht op het gebied van kunst en cultuur. Vanwege haar kunstschatten wordt Italië ook wel een openluchtmuseum genoemd. Siena heeft daar een groot aandeel in. Maak een reis door deze schilderachtige compositie van natuur en cultuur.

De stad Siena met haar karakteristieke plein. Hier wordt tweemaal per jaar de Palio gehouden.
 

Siena: een stukje geschiedenis

Zoals meer steden in Toscane gaat de geschiedenis van Siena terug naar de Etrusken. In die tijd was Siena een nederzetting. Vanaf de 12e eeuw kreeg de stad een steeds groter belang, toen het een onafhankelijke commune werd. Siena breidde haar territorium uit toen de omringende adel zich overgaf aan de stad. Tussen Siena en Florence was vanaf dat moment altijd enige vorm van rivaliteit.

Strijd om de Chianti
De Chiantistreek ligt tussen Florence en Siena. Een streek waar in het verleden veel om is gevochten. Al in de Middeleeuwen streden Ostrogoten, Lombarden, Franken, pausen, keizers, republieken en koningen om het gebied. In de late Middeleeuwen kregen de Markiezen van Toscane het voor het zeggen. Zij bouwden de streek vol met kastelen, kerken en kloosters, waarvan een aardig aantal nog steeds overeind staat.

Vanaf de twaalfde eeuw ging de strijd om de Chianti tussen Siena en Florence. Om een eind te maken aan die strijd, bedachten de inwoners een plan. Zodra bij het ochtendgloren de hanen in beide steden zouden kraaien, vertrok uit beide steden een ruiter. Daar waar de ruiters elkaar tegen zouden komen, kwam de grens te liggen. De inwoners van Florence sloten hun zwarte haan op in een donkere stal zonder eten. Toen hij op de dag van de wedstrijd midden in de nacht uit de stal kwam, begon hij direct te kraaien en de ruiter vertrok.

De ruiter uit Siena wachtte eerlijk op het kraaien van zijn witte haan en kwam na twaalf kilometer de ruiter uit Florence al tegen. Zo kreeg Florence, dankzij de zwarte haan, bijna de gehele Chiantistreek in handen. Niet voor niets is de zwarte haan nog steeds het symbool van deze streek.

De pest
De pest liet duidelijk haar sporen achter in Siena. De stad werd zwaar gehavend in 1348. Siena had moeite om daar weer van te herstellen en verloor mede daardoor uiteindelijk de strijd met Florence. Tot 1557 behield Siena haar autonomie binnen Toscane.

Universiteit
De universiteit van Siena ontstond in 1240. Vooral de faculteiten rechtsgeleerdheid en medicijnen hadden een goede reputatie. Siena's universiteit is nog altijd een van de belangrijkste van Italië en de stad blijft een belangrijk cultureel centrum. Sinds 1995 staat de historische binnenstad van Siena op de Werelderfgoedlijst van UNESCO.

Video: http://www.youtube.com/watch?v=EJl8t9cXE-k
 

Siena: kunst en cultuur
Siena is in 1995 toegevoegd aan de UNESCO-lijst voor werelderfgoed.  Siena piekte op kunstgebied vooral rond 1300, toen de stad een hevige strijd voerde met Florence. Maar de stad heeft ook sporen van de Renaissance.

De Dom
De Dom van Siena dateert uit de 12e eeuw. De koepel is later toegevoegd. Er waren plannen om de kerk als basis te gebruiken voor een nieuwe, nog grotere kerk om Florence mee te overtreffen. Door verkeerde berekeningen, te hoge kosten en de uitbraak van de pest is die grotere kerk er echter nooit gekomen.  In het Museo dell'Opera Metropolitana del Duomo zijn de originele plannen van de nieuwbouw nog steeds te bezichtigen.

Giovanni Pisano maakte het beeldhouwwerk van de gevel van De Dom. Ook dat is nu gedeeltelijk te zien in het Museo dell'Opera. De gevel is uiteindelijk door Giovanni di Cecco naar een voorbeeld van Orvieto voltooid. In de kathedraal zijn diverse kunstwerken te zien, onder andere van Bernini en de jonge Michelangelo.

Palazzo Pubblico
Het Palazzo Pubblico is een gotisch paleis. Het is gebouwd in de 13e eeuw.  De benedenverdieping bestaat uit natuursteen, de bovengelegen verdiepingen uit baksteen. Het gebouw valt vooral op door zijn karakteristieke stenen klokkentoren. 

Accademia Musicale Chigiana
De Accademia Musicale Chigiana is een internationaal muziekinstituut dat is opgericht in 1932 door graaf Guido Chigi Saracini. Hij wilde opleidingen en masterclasses bieden voor klassiek geschoolde muzikanten en zangers.

In 1939 begon de academie met de Settimana Musicale Senese (Muziekweek van Siena), die als doel had om vergeten componisten opnieuw te ontdekken. De Muziekweek wordt nog steeds gehouden, met werk van bekende componisten als Vivaldi, Rossini en Donizetti.

Video: http://www.youtube.com/watch?v=Vz11CobApM8

Op pad in de provincie Siena

De grootste trekpleister van de provincie is uiteraard Siena zelf. Maar rondom de stad zijn nog tal van andere plekken die zeer de moeite waard zijn om te bezoeken. Een overzicht:

Natuur

Chianti
De Chianti is een landelijke streek, beroemd om de wijnen met dezelfde naam. Het is een paradijs voor fietsers en wijnliefhebbers door zijn glooiende heuvels, wijngaarden, bossen en afgelegen dorpjes.

Crete Senesi
De Crete Senesi is een gebied ten zuiden van Siena. Het bestaat uit heuvels en bossen rondom een vijftal plaatsjes. De grijzige kleur van de kleibodem geeft het landschap iets maanachtigs.

Regio Amiata
Monte Amiata is de hoogste berg van Toscane. Deze is ontstaan door een aantal krachtige vulkaanuitbarstingen tussen de 180 en 290 miljoen jaar geleden. Het gebied rond de Monte Amiata staat bekend om zijn kwikmijnen, waarvan sommige ontdekt zijn door de Etrusken. Deze mijnen waren lange tijd van groot belang voor de lokale economie. Tegenwoordig is de Monte Amiata vooral populair bij toeristen, die er wandelen, fietsen of tochten per auto maken.
 

Cultuur

Chianciano
Chianciano ligt deels op een heuvel en heeft een middeleeuws uiterlijk. Buiten de stadsmuren liggen enkele moderne thermencomplexen, die gelukkig geen invloed hebben gehad op het oude gedeelte van de stad.

Chiusi
De stad Chiusi ligt in het zuiden van de Val di Chiana en is de oudste nederzetting van de vallei. Al in de bronstijd woonden hier mensen. Het is een geliefde bezienswaardigheid.

Montepulciano
Montepulciano is een belangrijke toeristische trekpleister in de provincie Siena. De stad is gebouwd als een vesting. De smalle middeleeuwse straatjes en steegjes leiden naar het hoogste punt van de stad, het Piazza Grande. Dit plein is ietsje ouder dan de vestingwerken en stamt uit de Renaissance.

San Gimignano
San Gimignano is een van de mooiste steden van Toscane. Een bezoek aan dit stadje maakt een vakantie in Toscane compleet. San Gimigniano is van Etruskische oorsprong. De stad wordt ook wel de 'stad met de mooie torens' genoemd. Ooit waren het er 72, nu zijn er nog maar 13 van over. Het verhaal gaat dat de stad tijdens haar economische bloeitijd meer vierkante meter aan torens bezat dan New York aan wolkenkrabbers.

Zicht op San Gimignano. Het wordt ook wel de stad met de mooie torens genoemd.

Val d’ Elsa
Val d'Elsa is een stadje aan de rivier de Elsa. Het heeft twee musea die zeker een bezoekje waard zijn. Het is een goed vertrekpunt voor een bezoek aan Siena of Florence.

Val di Chiana
Val di Chiana staat bekend om zijn natuur, de thermale baden en de dichte bossen. Hier kunt u ontspannen, genieten van wellness, het heerlijke eten en de natuurlijke rijkdommen van Toscane.

Val d’Orcia
Val d'Orcia staat op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO. Diverse kunstenaars lieten zich inspireren door dit stadje.
 

Culinair
Siena staat wat haar keuken betreft vooral bekend om haar zoetigheid: panforte (een zoet dessert), ricciarelli (amandelkoekjes), amaretti (amarettokoekjes), cavallucci (kerstkoekjes met anijs, amandel gekonfijte vruchten en koriander) en cantuccini (harde, twee keer gebakken koekjes). Maar de streek heeft meer te bieden.
 

Delicatessen
De restaurants van Siena zijn wereldberoemd. Proef zeker eens van de plaatselijke delicatessen zoals het Cinta senese varken, minestraccia (bonensoep) en de vele champginongerechten (bijvoorbeeld funghi alla senese). Of natuurlijk een van de befaamde pasta’s naar traditioneel recept.

Panforte
Panforte is het oudste van alle lekkernijen uit Siena en gaat terug tot de Middeleeuwen. Handelaren namen onbekende kruiden als kaneel, koriander, kruidnagel en kardemon als cadeau voor de kloosterlingen. Een non besloot de kruiden te mengen door het deeg van haar honingbrood en zo ontstond panforte.
 

Wijn
Wie Siena zegt, zegt Chianti: een van de bekendste wijnstreken in Italië. Rondom Siena groeit met name de sangiovesedruif, waar de Brunello di Montalcino, de Chianti Colli Senesi en de Vino Nobile di Montepulciano wijnen van worden gemaakt. Stuk voor stuk prachtige wijnen, die het proberen meer dan waard zijn.

Lees meer over gastronomie in Toscane

Wandelen
Door zijn glooiende heuvels en mooie natuur is de provincie Siena een uitstekend gebied om te wandelen. Buiten de steden heerst een serene rust en zodra u na een dag wandelen aankomt in een van de steden zijn de dagjesmensen alweer verdwenen. Al wandelend geniet u zo van al het moois dat de streek te bieden heeft op het gebied van natuur, cultuur en gastronomie.

Wandelroute
Een van de beste wandelgebieden in de provincie is het Amiatagebied. De ideale plek om te beginnen is Abbadia San Salvatore, dat zowel in de zomer als in de winter (wintersport) populair is. Als u Abbadia San Salvatore verlaat en richting het  zuiden gaat, komt u in Piancastagnaio. Dit was ooit het eigendom van de abdij, maar het veranderde van eigenaar en kwam uiteindelijk in handen van Siena. De ingang van de stad is een versterkte stadspoort en in de stad vinden we de resten van een kasteel dat werd gebouwd door de Aldobrandeschi familie.

De vallei van de rivier de Fiora glooit langzaam tussen kastanjebomen en biedt een schitterend uitzicht over het Lago di Bolsena. In het dal zijn er ook tal van aanwijzingen van prehistorische en Etruskische nederzettingen. Santa Fiora is één van de belangrijkste plaatsen in het Amiata gebied en heeft een goed bewaard historisch centrum dat is opgetrokken rond het Castello degli Aldobrandeschi, dat er voor gezorgd heeft dat dit de hoofdstad werd van het gebied. Arcidosso is een agrarische gemeente en de plaats is in een halve cirkel gebouwd rodn het kasteel van de familie Aldobrandeschi. In het kasteel dat de stad domineert worden jaarlijks diverse culturele evenementen georganiseerd.

Meer wandelroutes? Vraag het ons! (mail: toscane@tritt.nl)

Meer over wandelen en hiken in Toscane

Fietsen
Vaak wordt beweerd dat hoe langzamer je je door Siena beweegt, hoe meer je kunt genieten van het landschap. Veel mensen trekken dan ook met de fiets door Siena. Vooral de mountainbike is hier erg geschikt voor. De beste maanden om te gaan fietsen in Toscane zijn mei, juni en september. Deze maanden zijn wat rustiger dan het hoogseizoen en ook zijn de temperaturen net wat lager.

Fietsroute
Tussen Bolsena en Siena liggen enkele fraaie fietsroutes. Net zoals voor wandelaars is de Monte Amiata de grootste uitdaging die in dit gebied te vinden is. Via smalle weggetjes fietst u hier door groene heuvels en gehuchtjes waar de toeristen schaars zijn. Naarmate u dichter bij Siena komt worden de heuvels glooiender en lager.

Ook door de Val di Chiana loopt een fietsroute die zeer de moeite waard is: de Sentiero della Bonifica. Op dit stuk drooggelegd land tussen Arezzo en Chiusi is het prima fietsen dankzij de geringe hoogteverschillen.

Wijnliefhebbers zullen vooral aan hun trekken komen tijdens een tocht richting de Chianti. Wanneer u vanaf Siena in noordelijke richting fietst komt u in dit groene wijnlandschap terecht waar u regelmatig kunt stoppen bij een van de befaamde wijnhuizen.

Meer fietsroutes? Vraag het ons! (mail: toscane@tritt.nl)

Meer over fietsen en mountainbiken in Toscane

Wellness

Chianciano Terme
Chianciano Terme trekt jaarlijks meer dan een miljoen bezoekers die hier komen om te profiteren van de bronnen en het prachtige omliggende landschap. De ideale bestemming voor wellness.

Video: http://www.youtube.com/watch?v=jrpPWjHGruY

San Casciano Bagni
San Casciano Bagni is de meest zuidelijk gelegen plaats in de Val di Chiana. Het ligt op de grens met Lazio en Umbrië. San Casciano Bagni is vooral bekend vanwege de thermale bronnen die tot de grootste van Europa behoren.

Siena, de stad zelf

Siena heeft de bezoeker veel te bieden, zowel op het gebied van natuur en historie als op culinair gebied. De hoogtepunten:

Cultuur
In Siena struikel je over de bezienswaardigheden. De belangrijkste op een rijtje:

Dom: zoals iedere zichzelf respecterende Italiaanse stad heeft Siena ook een domkerk (Duomo), die uittorent boven de andere gebouwen in de stad. De dom is gebouwd in gotische stijl en dus rijkelijk versierd. Ook binnen is er veel te zien. Diverse pausen uit het Romeinse rijk liggen hier begraven.

Palazzo Pubblico: het stadhuis van Siena. Het ligt aan het grote plein in het centrum van de stad. In dit gebouw is een museum gevestigd, het Museo Civico. Hier zijn zeer uiteenlopende kunstwerken te bewonderen.

Piazza del Campo: het centrale plein van de stad. Dit vormt het decor voor de Palio (zie onder) en is een geliefde plek waar inwoners van Siena elkaar ontmoeten. Rondom het plein zijn diverse souvenirwinkeltjes te vinden.

Torre del Mangia: de toren van het Palazzo Pubblico. Via de talloze treden bereik je de top, waar je een prachtig uitzicht hebt over het centrale plein en de rest van Siena.

Natuur
In Siena zijn diverse parken en tuinen te vinden die open zijn voor publiek. Zo is er een botanische tuin uit 1784, waar 2,5 hectare aan bijzondere planten en bomen te vinden is.

Vanaf het Orto de’ Pecci heeft u een fantastisch uitzicht op de Torre del Mangia. In deze tuin ruikt u de geuren van Toscane, waaronder lavendel en rozemarijn.

Bij het Forte di Santa Barbara ligt la Lizza, een publiek park. Ook vanaf hier is het uitzicht over Siena prachtig.
 

Evenementen
Het bekendste evenement van Siena is zonder twijfel de Palio. Deze paardenrace vindt twee keer per jaar plaats, op 2 juli en 16 augustus. Wie de Palio wil zien, zal vooraf een kaartje moeten kopen. Lees hier meer over de Palio.